Jedną z kluczowych spraw łączących wystąpienia profesorów Pieronka i Grossego jest kwestia uczestnictwa Polski w Unii rozumianego nie tylko jako wspólnota gospodarcza, ale też poczucie przynależności i dzielenia wspólnych wartości.
Pamiętam rozmowy w państwach kaukaskich, proeuropejskich, ale bardzo idealistycznych i bez realnej wiedzy na temat tego, jak Unia funkcjonuje. Mam wrażenie, że my jako obywatele nie czujemy się członkami wspólnoty europejskiej, stąd niewielkie zrozumienie jej problemów.
Gdybyśmy byli częścią strefy euro i zmierzylibyśmy się z problemem migracji, to czulibyśmy się bardziej Europejczykami.
Z różnych badań wynika, że poza wielkimi miastami przynależność do UE ma wymiar przede wszystkim finansowy. Jeśli natomiast spojrzymy na „europejskość" Polaków, to jest ona bardzo powierzchowna. Dlatego tak łatwo jest politykom prowadzić strategię alienowania Unii Europejskiej, Parlamentu Europejskiego, który się wtrąca, Komisji Europejskiej, która chce nas upokorzyć itd.
Taka retoryka działa tylko wtedy, gdy ludzie nie mają poczucia wpływu na sprawy Unii. Premier Beata Szydło wypowiedziała się kiedyś: UE jest szaleńcem owładniętym manią destrukcji. Kim jest jednak szaleniec? Nie jest zły, ale chory, więc nie można go traktować poważnie. Możemy więc zbudować własną Unię, a pomoże nam w tym USA.
A potem się dziwimy, że kraje frontowe Unii, Włochy itd., uważają migrację za problem. Problem byłby mniejszy, gdyby Europejczycy bardziej wierzyli w wartości unijne. Nie tylko kasa, ale solidarność, również z Włochami. Zamiast "uchodźca" mówimy „nielegalny imigrant ekonomiczny”, co jest określeniem pejoratywnym. Włosi mają do nas żal, bo oni nam okazali kiedyś solidarność, a my im nie.
Polacy czują się raczej niekomfortowo wśród zachodnich Europejczyków, natomiast stosunkowo dobrze z narodami Europy wschodniej. Milion Ukraińców w Polsce nam nie przeszkadza, bo oni są do nas podobni kulturowo.
